کارکنان هر سازمان به دلیل داشتـن نظـریات ، افـکار و خـلاقیت ها با ارزش ترین سرمایه به حـساب می آیند طبیعتا در جهان امروز آنچه که بیش از همه دارای اهمیت است نیروی انسانی است . به طوری که اقتصاد دانان معتقدند آنچه در نهایت خصوصیت روند توسعه اقتصادی و اجتماعی یک سازمان و جامعه را تعیین می کند منابع انسانی آن است نه سرمایه یا منایع مادی دیگر . این منابع انسانی هستند که سرمایه ها را متراکم می سازند، از منابع طبیعی بهره برداری می کنند ، سازمان های اداری ، اجتماعی ، اقتصادی و سیاسی را به وجود می آورند و توسعه را پیش می برند ( جعفری قوشچی، ۱۳۸۰،۷۵ )
شکل استبدادی و کلاسیک اداره کردن از آغاز سازماندهی نهادهای سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی توسط مردم به حیات خود ادامه داده است . در این نظام قدرت و حقوق حاکمیت در دست گروه کوچکی است که اعضای آن بر دیگران اعمال قدرت می کنند . به همین خاطر امروزه سازمان ها تحت عناوین گوناگونی در پی تغییر آفرینی و نوآوری هستند . برخی در پی بهبود بخشیدن به راهبردها ، بینش ها یا ارزش ها هستند و بعضی طرفدار مداخله کارمند در تصمیم ها و بعضی خواهان مدیریت با کیفیت کلی می باشند ( مک لگان و کرسیتونل ،۱۳۷۷،۲۱۵ )
به هر حال مشارکت انسان در سرنوشت خویش یک اصل و نیز نیازی فطری است که از بدو خلقت انسان وجود داشته و همواره نیز وجود خواهد داشت . بر پایه همین اصل است که دامنه این نوع نیاز هر روز گسترده تر می شود و ابعاد دیگر زندگی را در بـر می گیرد ( زارعی ،۱۳۷۹،۵۹ )نظـام مشـارکـت می تواند به سرمایه انسانی متناسب با خصوصیات و روحیات او هویت ببخشد تا به این سرمایه با ارزش تنها به عنوان ابزاری جهت نیل به اهداف سازمان نگریسته نشود .
مدیریت مشارکتی عبارت است از
به وجود آوردن فضا و نظامی توسط مدیریت که تمام کارکنان ، مشتریان و پیمانکاران یک سازمان در روند تصمیم گیری و حل مسائل و مشکلات سازمان با مدیریت همکاری و مشارکت کنند . تاکید اصلی این نوع مدیریت بر همکاری و مشارکت داوطلبانه کارکنان ، مشتریان و پیمانکاران است و می خواهد از ایده ها ، پیشنهادات ، ابتکارات و خلاقیت ها و توان فنی و تخصصی آنها در حل مسائل و مشکلات سازمان در جهت بهبود مستمر فعالیت های سازمان استفاده کند ( روشندل ،۱۳۸۱،۱۵۱ )
مدیریت مشارکتی راهی است برای
مبـارزه با بـوروکـراسی ، ضـرورتـی است ناشی از رشد اندازه سازمان های اقتصادی – اجتماعی در جوامع صنعتی ، نیازی است برای همکاری شبکه ای در جوامع فراصنعتی ، راه حلی است برای وحدت مجدد در جوامعی که برژایه جدایی ، انزوا و عدم ارتباط بنا شده اند و بالاخره پاسخی منطقی به شرایط و چالش های امروزی است .
اهمیت مدیریـت مشارکتی تا بدان حدی است که یک دهه پیش صاحبنـظران از جمله “لی پرستون۱ ” و ” جیمزپست۲ ” آن را « سومین انقلاب در مدیریت » نام نهاده اند؛ نخستین انقلاب پدید آمدن سلسله مراتب سازمانی و دومین انقلاب جـدایی مدیـریت از مالـکیت و حـرفـه ای شـدن مـدیریت بوده است ( روشندل ، ۱۳۸۱ ) ، نتایج تحقیقات و تجربیات پژوهشگران نشان می دهد که مشارکت سبب افزایش بازدهی ، اثر بخشی ، بالا رفتن کیفیت ، کاهش تعارض و افزایش تفاهم میان رئیس و مرئوس ، کاهش مقاومت های منفی نظیر غیبت ، تاخیر و کم کاری ، افزایش انگیزش و تعهد کارکنان می شود که در نهایت منجر به بهره وری سازمانی می گردد .
فهرست مطالب مبانی نظری مدیریت مشارکتی
مدیریت مشارکتی مشارکت مفهوم مشارکت و مدیریت مشارکتی سیر تکوین مدیریت مشارکتی سابقه اجرایی سیستم مدیریت مشارکتی در ایران
مبانی فکری مشارکت اهداف مدیریت مشارکتی انواع مشارکت پیش نیازهای مشارکت
درجات مشارکت درجات مشارکت و سلسله مراتب نیازها عوامل اقتضایی موثر بر مدیریت مشارکتی ویژگی های افراد و سازمان مشارکت جو مهارت های لازم برای مدیریت مشارکتی
فرهنگ مدیریت مشارکتی ابعاد مشارکت سطوح مسئولیت بخشی در سازمان مشارکتی اهرم های ضروری برا ی حرکت به سوی مدیریت مشارکتی
برنامه ها و فنون مدیریت مشارکتی مهندسی مجدد سازمان ها و مشارکت الگوی مشارکت فراگیر عملکرد مدیریت مشارکتی نقش مدیریت مشارکتی در افزایش اثر بخشی کارکنان مزایای مدیریت مشارکتی
دیدگاههای موافقان و مخالفان مشارکت پیش فرضهای نادرست درباره مشارکت کارکنان موانع مشارکت از دیدگاه دانش مدیریت موانع فرهنگی مشارکت موانع مشارکت در بخش دولتی روش های غلبه نمودن بر موانع مشارکتی
منابع
خوشحال خواهیم شد که نظر خودتان را در مورد این مطلب از طریق نظرات با ما به اشتراک بگذارید .
دسته: مدیریت
